Οδηγός ακατάσχετου λογαριασμού

1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ – ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Με το νόμο 4161/2013 εισάγεται η έννοια του ακατάσχετου λογαριασμού. Στο άρθρο 20 του συγκεκριμένου νόμου αναφέρεται:

Ν. 4161/2013

Άρθρο 20

Απαιτήσεις από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ και των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε περίπτωση κοινού λογαριασμού.

Από το προηγούμενο εδάφιο εξαιρείται ως δανειστής το Δημόσιο, για το οποίο ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 31 του ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, Α΄ 90).

Με δήλωση του καταθέτη προς ένα εκ των πιστωτικών ιδρυμάτων προσδιορίζεται ο λογαριασμός για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο.

Καταθέσεις που αφορούν σε μισθούς ή συντάξεις ή ασφαλιστικές παροχές προσδιορίζονται υποχρεωτικά ως τέτοιες και κατά το υπερβάλλον του ποσού του ανωτέρω εδαφίου α΄ καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του άρθρου 982 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α΄ 182).

Παραθέτουμε αυτούσιο το άρθρο 31 του Ν.Δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με τους νόμους 3522/2006, 3174/2008, 4254/2014, 4336/2015.

Ν.Δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ)

Άρθρο 31

Ακατάσχετα εις χείρας τρίτων

1. Εξαιρούνται της κατασχέσεως εις χείρας τρίτων:

α) Τα εν άρθρο 17 του παρόντος Ν. διατάγματος κινητά πράγματα

β) Τα υπό ειδικών νόμων διατηρηθέντα εν ισχύι δια του άρθρου 52 του Εισάγ. Νόμου Κώδικος πολιτικής δικονομίας προβλεπόμενα ακατάσχετα

γ) Η εταιρική μερίς επί προσωπικών εταιρειών

δ) Αι απαιτήσεις διατροφής εκ του νόμου ή εκ διατάξεως τελευταίας βουλήσεως

ε) Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ. (Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται στις κατασχέσεις που επιβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος του, ανεξαρτήτως του χρόνου γένεσης των απαιτήσεων του Δημοσίου, καθώς και στις ήδη επιβληθείσες ενεργείς κατασχέσεις για τις απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του τρίτου που γεννώνται από την έναρξη ισχύος του).

2. Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης.

Εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ορίζονται ο τρόπος υποβολής και πιστοποίησης του χρόνου της παραλαβής και τα στοιχεία της υποβαλλόμενης δήλωσης, ο τρόπος ενημέρωσης των πιστωτικών ιδρυμάτων από τη Φορολογική Διοίκηση για την υποβαλλόμενη δήλωση και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου. Κάθε άλλη διάταξη, που ρυθμίζει αντίθετα προς τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, δεν εφαρμόζεται στις κατασχέσεις που επιβάλλονται στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

Παραθέτουμε επίσης αυτούσιο το άρθρο 982 του Π.Δ. 503/1985 (Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας).

Π.Δ. 503/1985 (Κώδικας Πολιτικής δικονομίας)

Άρθρο 982

Κατάσχεση σε χέρια τρίτου

1. Μπορούν να κατασχεθούν:

α. Χρηματικές απαιτήσεις εκείνου κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση κατά τρίτων μη εξαρτώμενες από αντιπαροχή,

β. Κινητά πράγματα του που βρίσκονται σε χέρια τρίτου

2. Εξαιρούνται από την κατάσχεση

α. Πράγματα που μπορούν να υποστούν άμεση φθορά

β. Εταιρική μερίδα σε προσωπικές εταιρείες

γ. Απαιτήσεις διατροφής που πηγάζουν από το νόμο ή από διάταξη τελευταίας βούλησης, καθώς και απαιτήσεις για συνεισφορά των συζύγων στις ανάγκες της οικογένειας

δ. Απαιτήσεις μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών παροχών, εκτός αν πρόκειται να ικανοποιηθεί απαίτηση για διατροφή που στηρίζεται στο νόμο ή σε διάταξη τελευταίας βούλησης ή για συνεισφορά στις ανάγκες της οικογένειας, οπότε επιτρέπεται να γίνει κατάσχεση έως το μισό, αφού ληφθούν υπόψιν τα ποσά που εισπράττει ο υπόχρεος, το μέγεθος των υποχρεώσεων που του δημιουργεί ο γάμος του για αντιμετώπιση των οικογενειακών αναγκών και ο αριθμός των δικαιούχων.

2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από το άρθρο 20 του Ν. 4161/2013 σε συνδυασμό με το άρθρο 31 του Ν.Δ. 356/1974 (ΚΕΔΕ), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει συνάγονται τα παρακάτω συμπεράσματα:

2.1) Ακατάσχετα από ιδιώτες:

Απαιτήσεις από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ και των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε περίπτωση κοινού λογαριασμού.

2.2) Ακατάσχετα από Δημόσιο κ.λ.π.:

2.2.1) Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ.

2.2.2) Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

2.3) Ακατάσχετος λογαριασμός

Για την εφαρμογή του ακατάσχετου έναντι του δημοσίου απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης. Εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός.

Με δήλωση του καταθέτη προς ένα εκ των πιστωτικών ιδρυμάτων προσδιορίζεται ο λογαριασμός για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο.

3. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

• Μπαίνεις στο taxis–net – υπηρεσίες προς πολίτες – δήλωση μοναδικού ακατάσχετου λογαριασμού για Φ.Π. και υποβάλλεις ηλεκτρονικά αίτηση – υπεύθυνη δήλωση με την οποία γνωστοποιείς το ΙΒΑΝ του ακατάσχετου λογαριασμού.

• Μόλις σου το αποδεχτεί το taxis–net τυπώνεις το αντίγραφο της αποδοχής.

• Πηγαίνεις με το αντίγραφο αυτό στην τράπεζα που έχει ανοιχτεί ο λογαριασμός και τους ενημερώνεις για τον ακατάσχετο λογαριασμό.

• Τους ζητάς επίσης ο λογαριασμός αυτός να είναι ακατάσχετος και από ιδιώτες, γιατί η δήλωση στο taxis–net σε διασφαλίζει μόνο έναντι του δημοσίου και όχι των ιδιωτών πιστωτών.