“Οδηγό” για πότε ένας μηχανικός, γιατρός, δικηγόρος ή ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να βγει στη σύνταξη στα 67 ή στα 62 έτη του εξέδωσε σήμερα το Υπουργείου Εργασίας με δύο εγκυκλίους.
Σύμφωνα με αυτή χάνουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν με 35 έτη ασφάλισης και οι ασφαλισμένοι του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Επαγγελματιών (ΕΤΑΑ), του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσωπικού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) και στα “ειδικά” ασφαλιστικά ταμεία (ΤΑΠ-ΔΕΗ, ΤτΕ, ΕΤΕΑ). Είχαν προηγηθεί αντίστοιχοι εγκύκλιοι για το ΙΚΑ και το Δημόσιο.
Αυτό προκύπτει από τις εγκυκλίους του νόμου 4336/2015 που εκδόθηκαν από το Υπ. Εργασίας και οι οποίες περιγράφουν αναλυτικά και με ενδεικτικά παραδείγματα τις μεταβολές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους και μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος από τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης.
Ειδικότερα οι εγκύκλιοι προβλέπουν:
• από 1/1/2022 για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης ή η συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης.
• για τη λήψη μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης.
Από την παραπάνω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης εξαιρούνται:
• τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 18/8/2015. Ως θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα θεωρούνται εκείνα που μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία έχει συμπληρωθεί ο απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης και το όριο ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, και μπορούν να ασκηθούν οποτεδήποτε.
• οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα,
• οι συνταξιοδοτούμενοι βάσει του ν.612/1977 (σ.σ. αφορούν Άτομα με Αναπηρία) ή με διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτή, καθώς και οι μητέρες ή οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Για τους ασφαλισμένους που δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 18/8/2015, τα προβλεπόμενα βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος αυξάνονται σταδιακά έως την 31/12/2021.
Επιπλέον, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, επιβάλλεται, πέραν του συνολικού ήδη προβλεπόμενου από την ισχύουσα νομοθεσία ποσοστού μείωσης της σύνταξης, επιπλέον ποσοστό μείωσης 10% μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου κατά περίπτωση νέου μεταβατικού ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.
Το επιπλέον ποσό της μείωσης υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την εφαρμογή της προβλεπόμενης μείωσης κατά 1/200 για κάθε μήνα ασφάλισης μέχρι τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας πλήρους σύνταξης .
Τι προβλέπει η εγκύκλιος για το ΕΤΑΑ
Μεταξύ εκείνων που ασφαλίστηκαν στο ΕΤΑΑ μέχρι 31/12/1992 (“παλαιοί ασφαλισμένοι”), οι οποίοι υπάγονται στο νέο Πίνακα (πίνακας 1) με τα όρια συνταξιοδότησης που καταλήγουν στα 62 έτη είναι οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν μέχρι πρότινος χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μεγαλύτερος ή ίσος των 35 ετών ασφάλισης.
Έτσι στον πίνακα εντάσσονται οι ασφαλισμένοι που επρόκειτο να συνταξιοδοτηθούν:
•με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας για τους άνδρες και του 58ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2010)-
• με τη συμπλήρωση 36 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας -για τους άνδρες και του 58ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2011
• με τη συμπλήρωση 37 ετών ασφάλισης και του 60ου έτους της ηλικίας για τους άνδρες και του 59ου για τις γυναίκες (κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2012)
Για τους λοιπούς ασφαλισμένους, δηλαδή όσους δεν έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το διάστημα 2010 – 2012, δεν επέρχεται καμία μεταβολή βάσει του ν.4336/2015, και συνεπώς για τη συνταξιοδότησή τους απαιτείται η συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.
2. Στα 67 έτη (πίνακας 2 ) πρέπει να φτάσουν σταδιακά
• οι γυναίκες, ασφαλισμένες στο ΤΣΜΕΔΕ, στο ΤΣΑΥ και στον Τομέα Ασφάλισης Νομικών,
•οι έγγαμες γυναίκες του Τομέα Ασφάλισης Νομικών και οι μητέρες ανηλίκων τέκνων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, για τις οποίες από 1/1/2013 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης έχει διαμορφωθεί στο 67ο.
3.. Στους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ από 1/1/1993 δεν επέρχονται μεταβολές στα απαιτούμενα για συνταξιοδότηση όρια ηλικίας με την ισχύ του ν.4336/2015, οπότε εξακολουθούν να εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα.
Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συνταξιοδότησης γονέων ή συζύγων ή αδελφών αναπήρων ατόμων βάσει της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν.3996/2011, για τους οποίους απαιτείται από 19/8/2015 η συμπλήρωση ηλικιακού ορίου για τους μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένους .
4. Η εγκύκλιος προβλέπει μεταβολές στα όρια ηλικίας για τη λήψη δεύτερης σύνταξης γήρατος για τους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992.
Οι ασφαλισμένοι του ΕΤΑΑ μπορούν να λάβουν δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος από τον φορέα με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας και 20 ετών ασφάλισης (ή 16 ετών για μειωμένη σύνταξη γήρατος κατά 50%).
Το ανωτέρω όριο ηλικίας παραμένει αμετάβλητο και μετά την ισχύ του ν.4336/2015.
Σε περίπτωση ταυτόχρονης υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης και στους δύο φορείς ή εντός εξαμήνου από την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης από τον πρώτο φορέα ασφάλισης, οι ασφαλισμένοι δικαιούνται να λάβουν δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος από το ΕΤΑΑ εφόσον πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις που προβλέπονται για τους ασφαλισμένους του φορέα που πρόκειται να λάβουν μία μόνο σύνταξη. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης προσδιορίζεται βάσει των Πινάκων 1 και 2, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.
Για τους εμμίσθους ασφαλισμένους του ΤΣΜΕΔΕ και του ΤΣΑΥ, καθώς και τους δικαστικούς υπαλλήλους του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, που συνταξιοδοτούνται με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για όσους πρόκειται να λάβουν μία μόνο σύνταξη και μετά την παρέλευση της ανωτέρω εξάμηνης προθεσμίας , το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης προσδιορίζεται και στην περίπτωση αυτή βάσει του πίνακα 1 (καταληκτικό όριο τα 62 έτη) και πίνακα 2 (καταληκτικό όριο τα 67 έτη).
Δεδομένου ότι χορηγείται μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος με επιβολή ποινής ύψους 3% για κάθε έτος ηλικίας που υπολείπεται από το επόμενο της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ορίου συνταξιοδότησης, θα επιβάλλεται στις περιπτώσεις αυτές η πρόσθετη μείωση ύψους 10%, μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.
Σημειώνουμε ότι σε περίπτωση που το σχετικό δικαίωμα για συνταξιοδότηση έχει θεμελιωθεί μέχρι την 18/8/2015, αλλά ασκείται μετά την ανωτέρω ημερομηνία, δεν επιβάλλεται η πρόσθετη μείωση ύψους 10%.
5. Οι μεταβολές στα όρια ηλικία συνταξιοδότησης από τους
φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο ισχύουν και για το ΕΤΕΑ ως αντίστοιχο φορέα επικουρικής ασφάλισης.