Η κλιματική μεταβολή είναι εδώ και κλιμακώνεται με ταχείς ρυθμούς. Στην περιοχή της Μεσογείου οι θερινές θερμοκρασίες αυξάνονται, τα ακραία καιρικά φαινόμενα επιδεινώνονται και προκαλούν κάθε χρόνο πρωτόγνωρης κλίμακας καταστροφικές πυρκαγιές.Η κλιμάκωση κατευθύνεται από τη Δύση προς την Ανατολή. Στην Ελλάδα αντιληφθήκαμε τη διάσταση και τη σημασία των ακραίων φαινομένων πολύ πρόσφατα, για πρώτη φορά στη Ραφήνα, με την καταστροφή στο Μάτι. Από τότε, κάθε χρόνο η κατάσταση γίνεται κρισιμότερη. Τα τελευταία τρία χρόνια η χώρα καίγεται κάθε καλοκαίρι, απ’ άκρη σ’ άκρη: από τον Έβρο, μέχρι την Πελοπόννησο και από την Κέρκυρα, μέχρι τη Ρόδο. Το φετινό καλοκαίρι προβλέπεται, από τους ειδικούς, δυσμενέστερο από όλα τα προηγούμενα. Ήδη, την 1η του Απρίλη, ξέσπασε η πρώτη μεγάλη πυρκαγιά στα 2000 μ., στη Σαρακατσάνα, στα Πιέρια Όρη και μαίνεται ανεξέλεγκτη για 3ο εικοσιτετράωρο.
Η τραγική συνθήκη των γενικευμένων πυρκαγιών ανέδειξε για πρώτη φορά τόσο γλαφυρά την αδυναμία της Πολιτείας να ανταποκριθεί στον ηγετικό ρόλο και στις ευθύνες της. Η έλλειψη προετοιμασίας, οργάνωσης, ετοιμότητας και αποτελεσματικότητας καθώς και η απουσία ενδιαφέροντος και έγνοιας για τις τραγικές καταστροφές έχουν πάρει νέες, πρωτόγνωρες διαστάσεις.
Η τρωτότητα του ελληνικού χώρου οφείλεται μεν στην ταχύτατη επέλαση της κλιματικής μεταβολής, γίνεται όμως ακραία εξαιτίας της άρνησης της Πολιτείας, δηλαδή της Ηγεσίας της χώρας, της κυβερνητικής, της πολιτικής της διοικητικής καθώς και της αυτοδιοικητικής να θωρακίσουν τον τόπο και τους Πολίτες του. Η άρνηση εκδηλώνεται με μία παγιωμένη εθελοτυφλία απέναντι στους κινδύνους και τις υποχρεώσεις, που επιτάσσουν αυτοί οι κίνδυνοι, καθώς και από μία εμμονική μετάθεση και επίρριψη όλων των ευθυνών στην ατομική ευθύνη των Ελλήνων Πολιτών, τον «τελευταίο τροχό της αμάξης»
Η έκδοση της ΚΥΑ «ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΕΝΤΟΣ Η ΠΛΗΣΙΟΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ» είναι ένα γλαφυρό δείγμα αυτής της πολιτικής. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη της σαφούς διάκρισης και της ορθής επανατοποθέτησης του ρόλου, των ευθυνών και των καθηκόντων της Πολιτείας από τη μία και των υποχρεώσεων των Πολιτών από την άλλη.
Μία ενδεικτική αναφορά των εκ των ουκ άνευ ευθυνών, καθηκόντων και υποχρεώσεων της Πολιτείας για την αντιπυρική θωράκιση της χώρας είναι:
• Η αντιπυρική χαρτογράφηση της χώρας. Η πλήρης γνώση των γεωγραφικών, γεωμορφικών, εδαφολογικών, βιοσφαιρικών (πανίδας και χλωρίδας – βλάστησης) και χωροταξικών (φυσικές, δασικές, καλλιεργούμενες και αστικές εκτάσεις) δεδομένων της επικράτειας. Η αποτύπωση, καταγραφή, συγκέντρωση, σύνθεση, οργάνωση και αξιολόγησή τους είναι αποκλειστική ευθύνη της Πολιτείας, που δεν έχει αναληφθεί ποτέ. Υπάρχουν μόνον ορισμένα δεδομένα, Δημόσιων Υπηρεσιών ή Ακαδημαϊκών Μελετών. Είναι όμως μερικά, αποσπασματικά, ή παρωχημένα και μεταξύ τους ασύνδετα, τόσο που αχρηστεύονται. Η εξασφάλιση μιας ενιαίας εθνικής αντιπυρικής χαρτογράφησης είναι καίρια προϋπόθεση για τη σύνταξη κάθε αξιόπιστου και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου κάθε αναγκαίας μελέτης και κάθε εφαρμογής έργων. Αυτή είναι αποκλειστική και κατεπείγουσα ευθύνη της Πολιτείας.
• Η κλιματική χαρτογράφηση της χώρας. Είναι ο μοναδικός τρόπος της αναγνώρισης του κλίματος και της κατά το δυνατόν πιο αξιόπιστης πρόβλεψης ακραίων φαινομένων και βασική προϋπόθεση του αντιπυρικού σχεδιασμού. Σύγχρονα κλιματικά δεδομένα του ελληνικού χώρου υπάρχουν. Είναι κατακερματισμένα, διάσπαρτα, ανεπεξέργαστα, ασύνδετα ή αποτελούν μη προσπελάσιμη πνευματική ιδιοκτησία. Η Πολιτεία δεν έκανε ακόμη των κόπο της κατάρτισης εθνικού κληματολογίου. Το 2024, σε περίοδο παγκόσμιας κλιματικής μεταβολής, η ΚΥΑ αναφέρεται στην κλιματική ταξινόμηση Köppen, πλανητικής κλίμακας, των αρχών του προηγούμενου αιώνα, πλήττοντας καίρια την ίδια της την αξιοπιστία. Εξειδικεύει δε την κλιματική της κατάταξη με αποκλειστικό κριτήριο την διοικητική διαίρεση των Δασαρχείων. Έτσι καταλήγει, για παράδειγμα, να μη συμπεριλαμβάνει στο κλίμα της Θεσσαλονίκης την παρουσία του Βαρδάρη. Ο Βαρδάρης είναι ο περιοδικός άνεμος έντασης 7-8 beaufort, που ξεπερνά ενίοτε και τα 12, ο οποίος καθορίζει την επικινδυνότητα των πυρκαγιών. Το 1997 έκαψε το μισό Περιαστικό Δάσος, παλιότερα μεγάλα τμήματα της πόλης, καθώς και ολόκληρο το κέντρο της, το 1917.
• Η αντιπυρική θωράκιση του δασικού περιβάλλοντος. Η αντιπυρική αναβάθμιση του δασικού αποθέματος με αντικατάσταση της κυρίαρχης, εύφλεκτης πεύκης, (που φύεται κυρίως σε χαμηλά και μεσαία, δηλαδή στα περισσότερο πυκνοκατοικημένα υψόμετρα) από άλλα πυράντοχα, ενδημικά είδη, ο καθαρισμός των δασών και δασικών εκτάσεων, από την νεκρή δασική καύσιμη ύλη, καθώς και από εύφλεκτα υλικά και εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου (π.χ. στρατιωτικές κ. ά.), η δημιουργία ζωνών αντιπυρικής προστασίας, τόσο μέσα στις δασικές εκτάσεις, όσο και γύρω από τις δομημένες, η εξασφάλιση προσπελάσιμου και ασφαλούς οδικού δικτύου δασοπυρόσβεσης και διαφυγής των Πολιτών, η δημιουργία αποτελεσματικών δικτύων υδροδότησης πυροσβεστικών υδροστομίων καθώς και επικοινωνιών κ.ά., είναι προφανείς ευθύνες τις Πολιτείας, στις οποίες ανταποκρίνεται ελάχιστα, έως και καθόλου. Οι Πολίτες είναι αναρμόδιοι και δεν δικαιούνται να παρεμβαίνουν σε δημόσιες εκτάσεις.
• Ο εκσυγχρονισμός και η επικαιροποίηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Το σημερινό θεσμικό πλαίσιο είναι εξαιρετικά ανεπαρκές, βασίζεται σε παρωχημένα δεδομένα, επίπεδο επιστημονικής γνώσης και τεχνογνωσίας και δεν ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα, με συνέπεια να είναι εντελώς αναποτελεσματικό. Το θεσμικό πλαίσιο και η εκπόνηση μελετών αντιπυρικής προστασίας, σε επίπεδο χώρας, αναπτύσσεται μόνο στον τομέα της εκκένωσης και της διάσωσης (όπως Ιόλαος, Ξενοκράτης κ.ο.κ). Αυτό αποτελεί νομοτελειακή συνέπεια καθώς και έμμεση και άδηλη παραδοχή, από την Πολιτεία, της απουσίας πρόληψης, θωράκισης και αποτελεσματικής οργάνωσης της καταστολής των πυρκαγιών, η οποία αφήνει, ως μοναδική λύση, για την προστασία των ανθρώπινων ζωών, την εγκατάλειψη κάθε προσπάθειας πυρόσβεσης και την εκκένωση, δηλαδή την πλήρη παράδοση στη μοίρα, αδιαφορώντας για το κόστος της καταστροφής του περιβάλλοντος και της περιουσίας των Πολιτών. Στον τομέα της θωράκισης της πρόληψης και της καταστολής η απουσία θεσμικού πλαισίου είναι κυρίαρχη, αφού άλλωστε δεν υπάρχει καν η απαραίτητη υποδομή των δεδομένων (γεωγραφικά, χωροταξικά, κλιματικά κ. ά.), στα οποία θα μπορούσε να στηριχτεί.
• Η αναδιάρθρωση και ο εκσυγχρονισμός του κρατικού μηχανισμού με κύριο βάρος την δομική λειτουργικότητα και την εξασφάλιση της δυνατότητας συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων για τις πυρκαγιές, φορέων (εξάλειψη της αντιπαλότητας, του ανταγωνισμού και της άρνησης επικοινωνίας) αλλά και την αποκατάσταση του ήθους και του σεβασμού απέναντι στον Πολίτη και την καταπολέμηση της ολιγωρίας, της απάθειας, της γραφειοκρατίας, και της αναβλητικότητας.
• Η αφύπνιση και η ενεργοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης όλων των βαθμίδων. Η αποστασιοποίησή της από το κεφαλαιώδες πρόβλημα της πυροπροστασίας είναι παροιμιώδης. Αναφέρουμε ενδεικτικά τρία παραδείγματα:
1) Από τα € 16.910.000 που διέθεσε το 2021 και το 2022 ο Αναπληρωτής Υπουργός του ΥΠΕΣ, Σ. Πέτσας, στους Δήμους της χώρας, για την κάλυψή δράσεων πυροπροστασίας, μόλις οι 168.200 προορίζονταν για τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Πυλαίας – Χορτιάτη και Συκεών, στους οποίους υπάγεται ολόκληρο το Περιαστικό Δάσος της Θεσσαλονίκης. Οι Δήμοι αυτοί, που ποτέ δε συνεργάστηκαν μεταξύ τους για την από κοινού προστασία του Περιαστικού Δάσους, απορρόφησαν μόνο μικρό μέρος αυτού του ποσού, ενώ υπάρχουν και πολλά άλλα αναξιοποίητα διαθέσιμα κονδύλια.
2) Στα προεκλογικά προγράμματα των Δημοτικών Εκλογών του 2023, αμέσως μετά την συγκλονιστική πυρκαγιά του Έβρου και την καταστροφή της Δαδιάς, η συντριπτική πλειοψηφία των Υποψήφιων Συνδυασμών όλων των βαθμίδων και των πολιτικών αποχρώσεων της Αυτοδιοίκησης παρέλειψε ολοκληρωτικά ακόμη και την απλή αναφορά σε δεσμεύσεις για την εκπόνηση μελετών και δράσεων πυροπροστασίας, ως κριτήριο εκλεξιμότητας.
3) Είναι ελάχιστοι οι Δήμοι που ενδιαφέρθηκαν να ειδοποιήσουν τους Πολίτες για την έκδοση της εφαρμοστικής διάταξης της ΚΥΑ και τις προθεσμίες της. Η ευθύνη της πυροπροστασίας απουσιάζει σκανδαλωδώς από την οπτική της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η ΚΥΑ με τίτλο: Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, ΦΕΚ 3475 Τεύχος Β, 24/5/23 επικεντρώνεται στις ευθύνες των Πολιτών για την αντιπυρική θωράκιση των ακινήτων τους. Δεν έχει χαρακτήρα συστάσεων. Έχει χαρακτήρα υποχρεωτικών μέτρων, που συνοδεύονται από σοβαρά πρόστιμα μη συμμόρφωσης, από 1000 έως 54.000 ευρώ, ή και ποινή 2ετούς φυλάκισης (https://ecopress.gr/pyroprostasia-prothesmies-ypochreose/). Μέτρων, που συνεπάγονται υπέρογκα, μη αντιμετωπίσιμα κόστη. Το χειρότερο όμως είναι ότι τα περισσότερα από αυτά είναι είτε άστοχα, είτε λαθεμένα είτε αναποτελεσματικά, χωρίς νόημα. Αναφέρουμε ορισμένα μόνον, σποραδικά και ανιεράρχητα, αλλά ενδεικτικά παραδείγματα σοβαρότατων αστοχιών της ΚΥΑ, αυτών που, στο σύνολό τους, την καθιστούν ακατάλληλη και μη εφαρμόσιμη.
• Τα κριτήρια της ΚΥΑ για τους χαρακτηρισμούς της επικινδυνότητας είναι εξαιρετικά συμβατικά και ισοπεδωτικά και με αυτόν τον τρόπο συσκοτίζουν τα πραγματικά μεγέθη, με αποτέλεσμα η σύνθεσή τους να γίνεται άστοχη. Οι κλιματικές διαβαθμίσεις είναι αφηρημένες, γενικές και συνήθως λανθασμένες. Δεν είναι δυνατόν π.χ. ο δείκτης πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς να στηρίζεται σε στατιστικά στοιχεία μέχρι το 2019, ενώ οι πρωτόγνωρες σε πυκνότητα ένταση και έκταση πυρκαγιές εμφανίστηκαν μετά το 2019, επαναλαμβανόμενες χωρίς διακοπή, κάθε χρόνο, με όλο και πιο ολέθριες συνέπειες.
• Το ανθρώπινο δυναμικό που αναλαμβάνει την σύνταξη μιας τέτοιας διάταξης, πρέπει να διαθέτει και να συνθέτει εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία μηχανικού, γεωπόνου, δασολόγου, φυσικού, μετεωρολόγου, πυροσβέστη, νομικού και άλλων απολύτως απαραίτητων επιστημονικών ειδικοτήτων, ώστε η διάταξη να είναι σοβαρή, επιστημονικά σωστή, αξιόπιστη, και φερέγγυα. Επίσης πρέπει να είναι οπωσδήποτε διαπιστευμένο. Είναι φανερό ότι οι συντάξαντες την ΚΥΑ δεν διαθέτουν κανένα από αυτά προσόντα. Ανάλογα προσόντα πρέπει να έχουν οι υπογράφοντες τις εκθέσεις των ιδιοκτητών, οι διενεργούντες τους ελέγχους, οι αξιολογητές και οι επιβάλλοντες πρόστιμα. Τίποτε από αυτά δεν προβλέπονται στην ΚΥΑ. Αυτό φανερώνεται στην απαράδεκτη προχειρότητα και αντιεπιστημονικότητά της και εκφράζεται στην ανεπίτρεπτη προχειρότητα της.
• Είναι αδιανόητο πχ, να ανατίθεται στον κάθε ουσιαστικά αναρμόδιο επαγγελματία μηχανικό να επεξεργαστεί, να καθορίσει και να βεβαιώσει ενυπόγραφα το βαθμό πυροπληκτότητας του κάθε τόπου, όταν μάλιστα η Δημόσια Διοίκηση διαθέτει μόνον ελλιπή, σποραδικά, ανοργάνωτα και συχνά αμφισβητούμενα και ανεπίκαιρα δεδομένα. Υπερβαίνει τα όρια εκπαίδευσης και ειδίκευσης των μηχανικών και τους επιφορτίζει με τομείς αποκλειστικής ευθύνης του Δημόσιου Τομέα.
• Είναι απαράδεκτη η αστοχία του τίτλου «επικινδυνότητα των ακινήτων», ο οποίος εγκαθιστά ένα καθεστώς ενοχοποίησης των ακινήτων για τις πυρκαγιές. Η υψηλή επικινδυνότητα του περιβάλλοντος εξαιτίας της χρόνιας αδιαφορίας των αρμόδιων Φορέων, μεταφορτώνεται στα ακίνητα. Τα χαρακτηρίζει ως επικίνδυνα και τα επιβαρύνει με δυσθεώρητου κόστους μέτρα πυροπροστασίας και πρόστιμα, για την μη υλοποίησή τους. Δεν είναι τα ακίνητα επικίνδυνα για την πυρκαγιά. Είναι το εγκαταλελειμμένο στην τύχη του περιβάλλον τους, από το οποίο μεταδίδεται η φωτιά στα κτήρια. Η ευθύνη των ακινήτων, για τις δασικές πυρκαγιές και την μετάδοσή τους είναι ελάχιστη. Τα κτήρια στην Ελλάδα δεν μπορούν να θεωρηθούν ούτε ως ο κύριος, ούτε καν ως ο δευτερεύων παράγοντας, πρόκλησης, μετάδοσης και επέκτασης των πυρκαγιών. Είναι κτισμένα με βάση τον Κανονισμό Παθητικής και Ενεργητικής Πυροπροστασίας των κτηρίων, που αποτελεί προϋπόθεση της έκδοσης της οικοδομικής τους άδειας. Είναι δομημένα από κατεξοχήν άφλεκτα υλικά (μπετόν, τούβλα, πέτρα, πλιθί, κεραμίδια, μέταλλα). Αυτοαναφλέγονται και μεταδίδουν τη φωτιά δύσκολα, σπάνια και κατ’ εξαίρεση. Αντίθετα, οι εκτεταμένες καταστροφές ακινήτων, και μάλιστα και σε πολλές αστικές περιοχές, κατά τις πρόσφατες πυρκαγιές, προήλθαν από τον περιβάλλοντα χώρο τους, που είναι απροστάτευτος και απολύτως εκτεθειμένος, ευάλωτος και απροσπέλαστος. Η προστασία του περιβάλλοντος Δημόσιου χώρου είναι Δημόσια ευθύνη. Αυτή, η Δημόσια ευθύνη, είναι αυτή που μεγεθύνεται, όσο επιδεινώνονται οι πυρκαγιές και όχι η πυροπληκτότητα των κτηρίων. Οι Πολίτες δεν έχουν ούτε τη δυνατότητα, ούτε και το δικαίωμα, ανάληψης και υποκατάστασης και Δημόσιων ευθυνών. Η αντιπυρική θωράκιση των ίδιων των ακινήτων, για την προστασία τους, είναι αυτόματα πρωταρχική μέριμνα των πολιτών αλλά στις μεγάλες ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, με ακραία φαινόμενα, των απροστάτευτων δασικών εκτάσεων καθίσταται κυρίως άκαρπη, γιατί, ακόμη και σε ένα αντιπυρικό καταφύγιο, ο χρόνος πυραντίστασης ενός πυράντοχου κτηρίου υπολείπεται κατά πολύ του απαιτούμενου χρόνου διάσωσης. Τυχόν εγκλωβισμένοι ένοικοι, χωρίς ασφαλές οδικό δίκτυο διαφυγής, καταδικάζονται είτε να καούν, είτε να πεθάνουν από τα καυσαέρια της φωτιάς ή και από τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, που αναπτύσσονται.
• Το ίδιο ακριβώς κινδυνεύουν τα ακίνητα και οι κάτοικοι του αστικού χώρου, στις παρυφές όλων των οικιστικών συνόλων, μικρών και μεγάλων, που συνορεύουν με δάση (βλ. Μάτι). Συνήθως εφάπτονται στα δάση, χωρίς την μεσολάβηση έστω και μιας ελάχιστης πυροπροστατευτικής ζώνης. Παρ’ όλα αυτά όμως οι οικισμοί εξαιρούνται από την ΚΥΑ. Τα μέτρα πυροπροστασίας τους εξαντλούνται στις συστάσεις προς τους Δήμους και περιορίζονται στην ουσία, στην καθαριότητα όσων περιμετρικών οδών υπάρχουν. Τα κριτήρια εξαίρεσής τους είναι ακατανόητα και άγνωστα και το γεγονός αυτό γεννά σοβαρότατα ερωτηματικά.
• Οι αγροτικοί δρόμοι, που οδηγούν στα εκτός σχεδίου ακίνητα, έχουν συνήθως πλάτος 2,5 μ. μέτρων. Το αναγκαίο για πυρόσβεση και διαφυγή πλάτος δεν υπάρχει. Η Πυροσβεστική δε θα έρθει, ούτε η Πολιτική Προστασία. Εάν και εφ’ όσον το Δασαρχείο και ο Δήμος δεν διαπλατύνουν τους δρόμους και δεν καθαρίσουν τη δασική βλάστηση στις 2 πλευρές τους, δεν έχει κανένα νόημα η υποχρεωτική διαπλάτυνση της εισόδου του ακινήτου στα 4 μ. Είναι μόνο άχρηστη δαπάνη. Ο ιδιοκτήτης υποχρεώνεται να την κάνει. Οι Υπηρεσίες δεν δεσμεύονται σε τίποτα.
• Οι Πολίτες υποχρεώνονται, από την ΚΥΑ, στον καθαρισμό της πρόσβασης στο ακίνητό τους, δηλαδή του δημόσιου δόμου που οδηγεί σε αυτό. Οι προσβάσεις στα ακίνητα είναι δημόσιοι χώροι και η συντήρηση, η διάνοιξη και ο καθαρισμός τους είναι ευθύνη και αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σύμφωνα με τη νομοθεσία (ΝΟΜΟΣ 3463/3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» και Γνωμοδότηση του ΝΣΚ 323/2008). Κάθε παρέμβαση των Πολιτών σε αυτούς απαγορεύεται και είναι κολάσιμη.
• Οι συνήθεις δασικοί δρόμοι σπάνια υπερβαίνουν το πλάτος των 6 μ. Οι περισσότεροι περιβάλλονται ασφυκτικά από υψηλό και πυκνό πευκοδάσος. Αυτοί οι δρόμοι πυρόσβεσης και διαφυγής των κατοίκων, θα μετατραπούν, σε μεγάλη πυρκαγιά, σε φλεγόμενους θόλους. Η διέλευση της Πυροσβεστικής θα είναι αδύνατη. Ακόμη χειρότερα, η απόπειρα διαφυγής των Πολιτών κάτω από αυτούς ισοδυναμεί με αυτοκτονία.
• Η μετάδοση της πυρκαγιάς στο πευκοδάσος είναι τόσο έρπουσα, όσο και ιπτάμενη (φλεγόμενα κουκουνάρια). Ο συμπαγής τοίχος περίφραξης του οικοπέδου, ύψους 1 μ. και το πλέγμα, που επιβάλει η ΚΥΑ, εμποδίζει ίσως την έρπουσα μετάδοση, καθόλου όμως την ιπτάμενη. Για ένα οικόπεδο 4ων στρεμμάτων στοιχίζει, με τσιμεντότουβλα, χωρίς σοβά και βαφή, χωρίς το πλέγμα και χωρίς τα απαιτούμενα ένσημα, το λιγότερο 50.000 ευρώ. Επί πλέον δημιουργεί απροσπέλαστα εμπόδια στην κατάσβεση, κακοποιεί το τοπίο και υποβαθμίζει και παραβιάζει πολύ σοβαρά την αρμονία και αισθητική του περιβάλλοντος.
• Δεν αναφερόμαστε αναλυτικότερα σε πληθώρα άλλων υποχρεωτικών παρεμβάσεων, κατά κανόνα πολύ υψηλού κόστους, όπως π.χ.: Μεταλλικά παντζούρια, τα οποία έχουν πολύ μικρότερο χρόνο πυραντίστασης απ’ αυτόν του ξύλου, πυκνά μεταλλικά πλέγματα, σε όλες τις θυρίδες και τα ανοίγματα, επίσης ιδιαίτερα ευάλωτα στην πυρκαγιά, στηθαία στη θέση των κιγκλιδωμάτων, αυτόματες θυρίδες αερισμού δύο κατευθύνσεων, που δεν υπάρχουν στην αγορά. Να μη μιλήσουμε για την λανθασμένη και πρακτικά ανέφικτη διαχείριση της βλάστησης. Απαιτείται το κλάδεμα των δέντρων σε ύψος τριών μέτρων από το έδαφος. Πως εφαρμόζεται αυτό σε μία ελιά, σε ένα οπωροφόρο δέντρο ή σε ένα δέντρο τρεισήμισι – τεσσάρων μέτρων ύψος; Υπάρχει οποιαδήποτε επιστημονική προσέγγιση ενός γεωπόνου σχετικά με αυτό; Ζητείται να υπάρχουν αποστάσεις των κλαδιών των δέντρων ανάλογα με το ύψος των δέντρων. Πως αυτό εφαρμόζεται σε έναν ελαιώνα; Αν σε ένα οικόπεδό υπάρχει ένα κυπαρίσσι μάλλον θα χρειαστεί να κοπούν όλα τα υπόλοιπα δέντρα εντός της ιδιοκτησίας. Τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα, εκτός του υψηλού κόστους, της αστοχίας και της αναποτελεσματικότητάς τους, κακοποιούν ταυτόχρονα και τα κτήρια και το περιβάλλον. Στα κτήρια περιορίζουν στο 1/3 τον φυσικό αερισμό, μειώνουν δραστικά το φυσικό φωτισμό και τη θέα, καταστρέφουν την ηλιοπροστασία, επιδεινώνουν το μικροκλίμα πλήττουν την αισθητική και μορφολογική ισαρροπία του κτηρίου κ.ο.κ.. Φανερώνουν επίσης ότι η εκπόνηση της ΚΥΑ ανατέθηκε σε συντάκτες που έχουν βαθιά άγνοια του αντικειμένου.
Η Πολιτεία δεν προσανατολίζεται και δεν επικεντρώνεται με όλες της τις δυνάμεις στην κάλυψη των δικών της ασυγχώρητων παραλείψεων και κενών για την αποτελεσματική θωράκιση της χώρας. Αντίθετα, εμμένει σταθερά στην πολιτική αποποίησης των ευθυνών της, που συνεπάγεται την καθολική και ριζική ανεπάρκεια πυροπροστασίας.
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα αντιμετωπίσουν σε δύο μήνες τον καθημερινό εφιάλτη κάθε ενδεχόμενης πυρκαγιάς. Το άγχος αυτό πολλαπλασιάζεται δραματικά από τη βιωματική εμπειρία των τελευταίων ετών και την επίγνωση ότι δεν περιμένουμε από πουθενά στοιχειώδη μέριμνα και προστασία. Ακριβώς αυτή τη στιγμή, στις 15/3, προστίθεται αιφνίδια η εφαρμοστική απόφαση της ΚΥΑ, με τη μορφή και το ρόλο επείγουσας δράσης «πυροπροστατευτικής θωράκισης», και μάλιστα με 15θήμερη προθεσμία έως τις 31/ 3, η οποία στις 30/3 παρατάθηκε μέχρι τις 26/4 2024. Η προθεσμίες αυτές είναι απαράδεκτες, γιατί δεν επαρκούν, επ’ ουδενί, ούτε για την συνολική ενημέρωση των Πολιτών, ούτε για την προετοιμασία της υποβολής των απαιτούμενων εκθέσεων από τους ιδιοκτήτες. Η συναγερμική προτεραιότητα της επιβολής της ΚΥΑ και της εφαρμοστικής της διάταξης για τα ακίνητα, αλλά και η απαράδεκτη προχειρότητα του περιεχομένου τους, δείχνουν τη αγωνιώδη σπουδή της Κυβέρνησης να θωρακιστεί ή ίδια, να αποποιηθεί των ευθυνών της, για την αντιπυρική θωράκιση της χώρας, καθώς και από την υποχρέωση καταβολής αποζημιώσεων. Μάλιστα, όσο περισσότερο η ΚΥΑ είναι μη εφαρμόσιμη, τόσο παραπάνω θα διατηρήσει τη διαχρονική της ισχύ. Δείχνουν, ταυτόχρονα την απάνθρωπη αδιαφορία για τις επιπτώσεις μιας αβάσταχτης και πρακτικά άχρηστης οικονομικής επιβάρυνσης της κοινωνίας, σε μία εποχή που το ανεπαρκέστατο εισόδημα των Ελλήνων Πολιτών συρρικνώνεται κάτω του ελάχιστα υποφερτού, με πρωτοφανείς ρυθμούς και ταχύτητες.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η ερημοποίηση της ελληνικής γης είναι η πιο πρόσφορη μέθοδος για την απελευθέρωση και τη διευκόλυνση της πραγματοποίησης μεγάλων «αναπτυξιακών επενδύσεων» κάθε είδους. Η ακατανόητα σκληρή και επίμονη αδιαφορία, μπορεί πολύ εύκολα να αποτελεί συγκάλυψη άδηλων στοχεύσεων.
Από τις αναμενόμενες επερχόμενες πυρκαγιές δεν κινδυνεύουν οι φορείς της εξουσίας: ούτε η Κυβέρνηση, ούτε ο Πολιτικός Κόσμος, ούτε οι Δημόσιοι Οργανισμοί, ούτε η Αυτοδιοίκηση. Κινδυνεύουν οι Πολίτες, οι περιουσίες τους και η βιόσφαιρα της χώρας. Αυτοί, που κινδυνεύουν είναι αυτοί, που κατ’ εξοχή νοιάζονται για την πυρασφάλεια. Είναι δεδομένο ότι θα ακολουθήσουν και θα εφαρμόσουν κάθε ρύθμιση, κανονισμό και διάταξη, που είναι σοβαρή, αξιόπιστη και αποτελεσματική. Με βάση όμως τα δεδομένα των τελευταίων χρόνων, την αφερεγγυότητα και την άρνηση της Πολιτείας να κάνει και το παραμικρό βήμα πρόληψης και πυροπροστασίας, θα αποφύγουν, με κάθε δυνατό τρόπο και δίκαια, την εφαρμογή μιας αναποτελεσματικής και υψηλότατου κόστους ΚΥΑ.
Υπάρχει μόνον μία οδός συνεργασίας μεταξύ Πολιτείας και Πολιτών. Η ανάκληση της ΚΥΑ και η άμεση και κατεπείγουσα, η «εδώ και τώρα» ανάληψη, προώθηση, εφαρμογή και Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ, ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ, των ευθυνών και υποχρεώσεων της Πολιτείας, του Κράτους, και όλων των καθ’ ύλη αρμόδιων Δημόσιων Φορέων. Των καθηκόντων, που απορρέουν από τον θεσμικό τους ρόλο και επιβάλλονται από την ισχύουσα νομοθεσία. Ταυτόχρονα, είναι επιβεβλημένη η αποκατάσταση της συνεργασίας με του Πολίτες, αλλά και μεταξύ τους, στη θέση της επικρατούσας αντιπαλότητας.
Με αυτές τις «εκ των ων ουκ άνευ» κεφαλαιώδεις προϋποθέσεις, η Ελλάδα μπορεί να προστατευτεί. Χωρίς αυτές, θα εξακολουθήσει να καίγεται και να καταστρέφεται, κάθε καλοκαίρι, σε όλο και ευρύτερη κλίμακα.
Σημαντική επισήμανση:
Η πιστοποιημένη Πλατφόρμα υποβολής των απαιτούμενων από την ΚΥΑ δηλώσεων, δεν υπάρχει ακόμη. Μέχρι να καταρτιστεί, οι δηλώσεις θα υποβάλλονται στους Δήμους, που θα καταρτίσουν πιστοποιημένο Μητρώο παραλαβής, το οποίο δεν υπάρχει ακόμη. Μέχρι τότε οι δηλώσεις θα παραλαμβάνονται από υπαλλήλους των Δήμων που δεν έχουν καμία σχετική πιστοποίηση. Δηλαδή καταστρατηγείται ακόμη και η στοιχειωδέστερη προστασία των Προσωπικών Δεδομένων των Πολιτών, τα οποία υποχρεωτικά θα εμπεριέχονται στις δηλώσεις.
Οι υπογράφοντες, εκπροσωπούμε μία ευρύτερη ομάδα, Πρωτοβουλία Πολιτών Θεσσαλονίκης, ιδιοκτητών ακινήτων «εκτός σχεδίου», που πληττόμαστε κατάφορα, όπως όλοι, από την εσπευσμένη επιβολή της ΚΥΑ με τίτλο: Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων, ΦΕΚ 3475 Τεύχος Β, 24/5/23, για όλους τους λόγους που εκθέτουμε. Επιδιώκουμε την ευρύτερη δυνατή ενημέρωση και την ενεργοποίηση των Πολιτών και των αρμόδιων φορέων και την άσκηση πίεσης, για την άμεση ανάκληση και την οριστική απόσυρση της ΚΥΑ. Απαιτούμε ταυτόχρονα. από την Πολιτεία, την άμεση και κατεπείγουσα ενεργοποίηση και επιστράτευση όλων της των δυνάμεων και μέσων, για την ουσιαστική και αποτελεσματική θωράκιση της χώρας, καθώς και την οριστική και αμετάκλητη εγκατάλειψη όλων των προσχημάτων απαλλαγής, από τις ευθύνες και τα καθήκοντά της.
Γεωργιάδου Έλλη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, e-mail: elligeorgiad@gmail.com,
τηλ.: 6945205690
Κουράκης Αντρέας, Αρχιτέκτων Μηχανικός, e-mail: andreaskourakis@googlemail.com,
τηλ.: 6945977416
Παπαδόπουλος Άλκης, Πολιτικός Μηχανικός, e-mail: alkisp25@gmail.com
τηλ.: 6972252637
Τουρπάλης Μάνος, Αρχιτέκτων Μηχανικός, e-mail: tourpalis@gmail.com,
τηλ.: 6977848958
Χρήσιμοι σύνδεσμοι: