ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Η φυσική ανάγκη του ανθρώπου για ασφάλεια αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα, το οποίο συμβάλλει στην ευρύτερη προσπάθεια του για προφύλαξη από το φυσικό περιβάλλον και τη δυνατότητα ικανοποίησης των αναγκών του. Η θεμελίωση του δικαιώματος της ασφάλειας κατοχυρώθηκε στο άρθρο 3 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948), ενώ η σχετική απόφαση της Επιτροπής για την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1997) πάνω στην αναγκαστική έξωση την χαρακτηρίζει ως “αποτρόπαια παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικά του δικαιώματος της κατάλληλης κατοικίας (right to adequate housing)”.
Το δικαίωμα της στέγης κατέχει θεμελιακή θέση μεταξύ άλλων και στην επιστήμη της ψυχολογίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πυραμίδα των ανθρώπινων αναγκών του Abraham Maslow (1954), όπου στη 2η θέση της, μεταξύ των 5 αρχικών επιπέδων της για την πορεία της αυτο-πραγμάτωσης του ανθρώπου, τοποθετούνται οι ανάγκες ασφάλειας, μέσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η ανάγκη για στέγη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Maslow τοποθετεί την ανάγκη αυτή αμέσως μετά τη βάση των ανθρώπινων αναγκών, όπως είναι οι βιολογικές και ψυχοφυσιολογικές ανάγκες του ανθρώπου (η τροφή, το νερό, το σεξ) ενώ θεωρεί απαραίτητη την ολοκλήρωση ενός σταδίου, προκειμένου ο άνθρωπος να περάσει στο επόμενο.
Με την επιβολή των σκληρών μέτρων λιτότητας στις χώρες του Νότου (Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιταλία), η ζωή ενός μεγάλου μέρους των πολιτών πλήττεται βάναυσα. Ένα από τα μέτρα αυτά ήταν και η κατάσχεση κατοικιών, ένα μέτρο το οποίο προκαλεί τεράστιο πλήγμα στον ατομικό ψυχισμό με εμφανείς συνέπειες τόσο στα άτομα που διώχνονται από τα σπίτια τους, όσο και ευρύτερα στην κοινωνία που νιώθει συνεχώς την απειλή αυτή, αλλά και τις συνέπειες της
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στην Ισπανία, κατά την εφαρμογή αυστηρότατων μέτρων λιτότητας τα οποία εισήγαγε το Μνημόνιο, περίπου 320.000 κατασχέσεις κατοικίας μέχρι το 2013 στέρησαν από τους ανθρώπους το θεμελιώδες δικαίωμα της ασφάλειας δια της στέγης τους. (Barbero, 2015). Το 2014, τουλάχιστον 95 οικογένειες ανά μέρα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους λόγω κατάσχεσης (RT, 2015)
Αυτές οι απάνθρωπες και μαζικές εξώσεις δημιούργησαν μάλιστα και μία νέα κοινωνική ομάδα, η οποία τελεί πλέον υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης: Πρόκειται για τους “desahuciados”, τους νέους άστεγους της χώρας.
Οι desahuciados, αφού αδυνατούν να ανταποκριθούν στις πληρωμές των δόσεων των δανείων τους, χάνουν στη συνέχεια το σπίτι τους μετά από σχετική δίκη και αναγκάζονται, αρκετές φορές και δια της βίας, να πεταχτούν στον δρόμο. Την ίδια στιγμή, το χρέος τους παραμένει, κάτι που τους αποτρέπει από το να ψάξουν για νέα δουλειά με μισθό, έως ότου αποπληρώσουν την οφειλή τους.
Η εκπρόσωπος της πλατφόρμας των ανθρώπων που έχουν πληγεί από αυτά τα φαινόμενα, τόνισε ότι πρόκειται για έναν “αστικό θάνατο, για την ανικανότητα να έχει κανείς μία κοινωνική και δημόσια ζωή” (Colau, 2013: 33).
Το παράδειγμα της Ισπανίας, με τις στατιστικές μελέτες να σοκάρουν, δείχνει το δρόμο που θα ακολουθήσει η υπερψήφιση της διευκόλυνσης των διαδικασιών για την κατάσχεση της πρώτης κατοικίας, μέσω της τροποποίησης του κώδικα πολιτικής δικονομίας. Οι λεγόμενες “βουβές δίκες”, οι οποίες έρχονται, συνίστανται στην επίλυση διαφορών που δεν θα βασίζονται σε καταθέσεις μαρτύρων στο ακροατήριο, αλλά στις ελεγχόμενες και έτσι επισφαλείς ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον συμβολαιογράφου. Ταυτόχρονα, οι λεγόμενες εκτελέσεις-εξπρές ευνοούν προκλητικά τις τράπεζες στη διαδικασία των πλειστηριασμών.
Σε μελέτη που έγινε στο Άμστερνταμ, η πρόληψη και η υιοθέτηση μέτρων κατά των εξώσεων βρέθηκε ότι αποτελεί τρόπο παρέμβασης για την προστασία της δημόσιας υγείας, ενώ προτάθηκε η αναφορά της έξωσης ως κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα, αλλά και ως πρόβλημα δημόσιας υγείας (Klazinga et al, 2009). Αντί όμως η κυβέρνηση να πάρει μέτρα προστασίας κατά των κατασχέσεων και των εξώσεων, ετοιμάζεται να τις διευκολύνει.
Για τους λόγους αυτούς:
Λέμε ΟΧΙ στην αναγκαστική κατάσχεση και έξωση.
Λέμε ΟΧΙ στην διευκόλυνση των διαδικασιών κατάσχεσης πρώτης κατοικίας, προς όφελος των τραπεζών και άλλων μερών.
Λέμε #ΟΧΙΤοΣπίτιΜου
Καλούμε σε ποικιλία δράσεων (εκστρατεία ενημέρωσης μέσω internet και μέσω social media με το σχετικό hashtag #ΟΧΙΤοΣπίτιΜου ή #StopGREvictions, συγκεντρώσεις μετά από συνεννόηση με τις κατά τόπους επιτροπές παρέμβασης κατά των πλειστηριασμών, ψηφίσματα και συγκεντρώσεις στα γραφεία βουλευτών, ενημέρωση και διάδοση ιστοριών ανθρώπων που απειλούνται με έξωση κ.α.).
ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ! ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΔΕ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ!