Επαγγελματικό Ταμείο; – Όχι ευχαριστώ…Πως προέκυψε αυτή η συζήτηση…
Σε πρόσφατο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε Ν.4281/2014, προκειμένου η κυβέρνηση να λάβει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση μίας ακόμα δόσης του 1 δισ. ευρώ, «πέρασε» –κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή– διάταξη που προβλέπει την ένταξη στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), των Ταμείων των μηχανικών, δικηγόρων, μερίδας δημοσιογράφων, αρτοποιών, συμβολαιογράφων, εργαζομένων στα πρατήρια υγρών καυσίμων, ναυτικών πρακτόρων και όσων άλλων ελεύθερων επαγγελματιών είχαν μέχρι σήμερα μείνει εκτός, για το σκέλος της επικούρησης. Ωστόσο –κι αυτό είναι κρίσιμο– τους δίνει χρονικό περιθώριο 12 μηνών, ώστε αν θέλουν, να μετατραπούν σε επαγγελματικά και έτσι να “αποφύγουν” το ΕΤΕΑ έως τον Ιούλιο του 2015. Δίνει στα ταμεία τη δυνατότητα μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2015, στις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των συγκεκριμένων κλάδων (το ΤΕΕ στην περίπτωση μας) να αποφασίσουν μετά την εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, τη μετατροπή των ταμείων τους σε επαγγελματικά, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Αλλιώς, οδηγούνται στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και εκ των πραγμάτων θα ακολουθούν τις περικοπές που θα αποφασίζονται ανά τρίμηνο, με βάση τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, δηλαδή την αυτόματη περικοπή συντάξεων – αύξηση εισφορών, ώστε να μην παρουσιάζουν αναλογιστικό έλλειμα.
Ήδη η ΔΕ του ΤΣΜΕΔΕ από το Σεπτέμβριο αποφάσισε την ανάθεση σε αναλογιστή την εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης για να εξετάσει με προφανή πρόθεση να διερευνήσει αυτό το ενδεχόμενο. Αντίστοιχα η Α/ΤΕΕ έχει συγκροτήσει επιτροπή για το ασφαλιστικό η οποία μέχρι στιγμής κυρίως έχει ασχοληθεί με το θέμα αυτό. Επιπρόσθετα η 4η Τεχνική Αναφορά για το ΤΣΜΕΔΕ εξετάζει το θέμα (προφανώς κατόπιν σχετικής εντολής του ΤΕΕ), από τις παρατάξεις ξεκάθαρα υπέρ έχει τοποθετηθεί η ΔΚΜ ενώ σε αντίστοιχη κατeευθυνση κινείται και η πρωτοβουλία Μάχιμοι Μηχανικοί.Ο νόμος 3029/2002 (άρθρο 7) προσάρμοσε την ελληνική νομοθεσία στην ευρωπαϊκή οδηγία 41/2003 και έδωσε τη δυνατότητα για την ίδρυση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν δηλαδή γενικώς επαγγελματικά ταμεία, αλλά ταμεία τα οποία δημιουργούνται αποκλειστικά τηρώντας τις προϋποθέσεις του συγκεκριμένου νόμου.Τα ΤΕΑ μπορούν να ιδρύονται σε προαιρετική βάση ύστερα από πρωτοβουλία των εργαζομένων ή των εργοδοτών ή ύστερα από κοινού συμφωνία των εργαζομένων και των εργοδοτών ή των αυτοτελώς απασχολούμενων κτλ.Λειτουργούν ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου –μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα- και καλύπτουν διαφόρους κινδύνους συμπληρωματικούς ως προς το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου, κτλ). Η Κύρια Σύνταξη συνεπώς είναι εκτός και παραμένει ως έχει (λόγω Συντάγματος παραμένει κρατική υπόθεση). Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Νόμου: “η επαγγελματική – συμπληρωματική ασφάλιση είναι προαιρετική και ως προς τη ίδρυση…και ως προς την υπαγωγή των ασφαλισμένων”. (βλέπε εδώ). Ωστόσο, σε ορισμένα κράτη- μέλη της ΕΕ έχει επιτραπεί η λειτουργία της επαγγελματικής ασφάλισης και από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις με βάση το ειδικό καθεστώς που προβλέπει η ευρωπαϊκή Οδηγία (2003/41/ΕΚ άρθρο 4).Το σύστημα χρηματοδότησης μπορεί να είναι το αναδιανεμητικό ή το κεφαλαιοποιητικό. Στις περιπτώσεις που τα ΤΕΑ χορηγούνσυντάξεις τότε το σύστημα χρηματοδότησης είναι αποκλειστικά και μόνο το κεφαλαιοποιητικό.Η ίδρυση ενός τέτοιου Ταμείου γίνεται κατόπιν σύνταξης ειδικού καταστατικού εισφορών και παροχών, σχετικής αναλογιστικής μελέτης, έγκρισης βιωσιμότητας από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και τελική αποδοχή και δημοσίευσησχετικής Υπουργικής Απόφασης. Επιπλέον τα Ταμεία υπόκεινται στον ετήσιο έλεγχο της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής και την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Πρόσφατα μάλιστα ανατέθηκε η εποπτεία των επενδύσεων τους στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (βλέπε σχετικό άρθρο).
Σε πρόσφατο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε Ν.4281/2014, προκειμένου η κυβέρνηση να λάβει το «πράσινο φως» για την εκταμίευση μίας ακόμα δόσης του 1 δισ. ευρώ, «πέρασε» –κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή– διάταξη που προβλέπει την ένταξη στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), των Ταμείων των μηχανικών, δικηγόρων, μερίδας δημοσιογράφων, αρτοποιών, συμβολαιογράφων, εργαζομένων στα πρατήρια υγρών καυσίμων, ναυτικών πρακτόρων και όσων άλλων ελεύθερων επαγγελματιών είχαν μέχρι σήμερα μείνει εκτός, για το σκέλος της επικούρησης. Ωστόσο –κι αυτό είναι κρίσιμο– τους δίνει χρονικό περιθώριο 12 μηνών, ώστε αν θέλουν, να μετατραπούν σε επαγγελματικά και έτσι να “αποφύγουν” το ΕΤΕΑ έως τον Ιούλιο του 2015. Δίνει στα ταμεία τη δυνατότητα μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2015, στις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των συγκεκριμένων κλάδων (το ΤΕΕ στην περίπτωση μας) να αποφασίσουν μετά την εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, τη μετατροπή των ταμείων τους σε επαγγελματικά, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Αλλιώς, οδηγούνται στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και εκ των πραγμάτων θα ακολουθούν τις περικοπές που θα αποφασίζονται ανά τρίμηνο, με βάση τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, δηλαδή την αυτόματη περικοπή συντάξεων – αύξηση εισφορών, ώστε να μην παρουσιάζουν αναλογιστικό έλλειμα.
Τα παραπάνω εξάλλου είχε προαναγγείλει από το βήμα του 3ου Συνεδρίου του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (15.11.2013) ο διοικητής του ΙΚΑ Ροβ. Σπυρόπουλος.: “Πρέπει να οικοδομήσουμε τις προϋποθέσεις συνύπαρξης των δημόσιων δομών Κοινωνικής Ασφάλισης με τα επαγγελματικά ταμεία” είχε υποστηρίξει σε εκείνη την ημερίδα ο διοικητής του ΙΚΑ με στόχο τη δημιουργία ενός Εθνικού Φορέα Ασφάλισης, κύριας και επικουρικής, για όλους.
Ξεδιπλώνοντας ολόκληρο το σχέδιο των τριών πυλώνων είχε επισημάνει: Στον 1ο πυλώνα θα ανήκει η κύρια και η επικουρική ασφάλιση, στον 2ο η επαγγελματική ασφάλιση και στον 3ο η ιδιωτική ασφάλιση. Το σχέδιο Βρούτση – τρόικας με την κατάργηση της αυτοτέλειας και τις συγχωνεύσεις επικουρικών και εφάπαξ στο ΙΚΑ πιθανότατα επιβεβαιώνει τα επόμενα βήματα.
Μόλις χθες μάλιστα επανήλθε “Ο Ροβέρτος Σπυρόπουλος έθεσε επίσης το ερώτημα μετατροπής ενός ταμείου κύριας ασφάλισης, όπως είναι το ΕΤΕΑ, στο οποίο ασφαλίζονται γιατροί, δικηγόροι και πολιτικοί μηχανικοί, σε επαγγελματικό ταμείο ειδικού σκοπού, θέλοντας να συμβάλει καθοριστικά στην ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης“.
Δε δίστασε μάλιστα να επεκτείνει τον κοινωνικό κανιβαλλισμό σε πρωτοφανή επίπεδα εξαγγέλοντας τη μετατροπή και της υγείας-ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε πλήρως ανταποδοτική, στερώντας την τελείως από την πλειοψηφία που αδυνατεί να πληρώσει τις δυσβάσταχτες εισφορές ή που βρίσκεται στην ανεργία.